خط‌کشی زرد بزرگراه همت (HOV): دلایل عقب‌افتادگی طرح
فهرست مطالب:
به گزارش مجله ماشین، اجرای طرح خطوط پرسرعت و خط‌کشی زرد بزرگراه همت که قرار بود به‌عنوان راهکاری برای کاهش ترافیک پایتخت در فروردین ۱۴۰۴ عملیاتی شود، با تأخیر مواجه شده است. رساء ایزدی، معاون سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهر تهران، در گفت‌وگویی اعلام کرد که تقارن تعطیلات نوروزی با ماه مبارک رمضان و افزایش حجم تردد خودروها، امکان اعمال محدودیت‌های ترافیکی و مسدودسازی بخشی از بزرگراه همت را غیرممکن کرده است.
دلایل تأخیر در اجرای خط‌کشی زرد بزرگراه همت
ایزدی با اشاره به برنامه‌ریزی اولیه برای اجرای آزمایشی این طرح در نیمه اول فروردین ۱۴۰۴، تأکید کرد که تکمیل زیرساخت‌ها و نصب تجهیزات هوشمند، از جمله دوربین‌های پلاک‌خوان، نیازمند بازه زمانی کم‌ترافیک است تا اختلالی برای شهروندان ایجاد نشود. وی افزود: «با توجه به شلوغی جاده‌ها در ایام نوروز و هم‌زمانی با ماه رمضان، شرایط برای اجرای این پروژه فراهم نشد.»
طرح خطوط پرسرعت یا HOV (High Occupancy Vehicle) که با مصوبه شورای عالی ترافیک کشور و شورای ترافیک تهران در دست اجرا قرار گرفته، قرار است یک خط ویژه از بزرگراه همت را در ساعات اوج ترافیک صبح (۶:۳۰ تا ۸:۳۰) و عصر (۱۶:۳۰ تا ۱۸:۳۰) به تردد خودروهای پرسرنشین عمومی مانند تاکسی، ون و مینی‌بوس اختصاص دهد. بر اساس این طرح، ورود خودروهای تک‌سرنشین به خط‌کشی زرد بزرگراه همت ممنوع بوده و متخلفان جریمه خواهند شد.
جزئیات طرح خطوط پرسرعت بزرگراه همت
محسن هرمزی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران، پیش‌تر در آذر ۱۴۰۳ اعلام کرده بود که فاز اول این پروژه از بهمن‌ماه همان سال آغاز می‌شود. این طرح که از منطقه ۲۲ در غرب تهران شروع شده و تا شرق پایتخت به طول ۱۸ کیلومتر امتداد دارد، در فاز نخست ۱۲ کیلومتر از میدان صنعت تا شرق تهران را پوشش می‌دهد. هرمزی همچنین از نصب دوربین‌های پلاک‌خوان در فواصل ۲۵۰ متری خبر داد و گفت: «جریمه تخلف از خط‌کشی زرد بزرگراه همت بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار تومان خواهد بود.»
بر اساس آمار شهرداری تهران، ۸۳ درصد ترددها در پایتخت توسط خودروهای تک‌سرنشین انجام می‌شود. همچنین داده‌های پلیس راهور نشان می‌دهد که ۵۹ درصد خودروهای عبوری از بزرگراه همت در ساعات پیک ترافیک تک‌سرنشین هستند، عاملی که به ایجاد ترافیک‌های طولانی منجر شده است.
نظرات موافق و مخالف درباره خط‌کشی زرد بزرگراه همت
غلامعلی صائبیان، کارشناس ترافیک، اجرای این طرح را گامی مثبت دانست و گفت: «خطوط پرسرعت در کشورهایی مانند استرالیا و فرانسه با موفقیت اجرا شده و در ساعات پیک، تردد خودروهای پرسرنشین را تسهیل می‌کند. با این طرح، مردم دیگر در ترافیک سنگین گرفتار نخواهند شد.» وی تأکید کرد که ایجاد مسیرهای ویژه برای خودروهای پرسرنشین، بخشی از طرح جامع ترافیک است و می‌تواند از توقف اتوبوس‌های ۵۰ نفره در ترافیک جلوگیری کند.
در مقابل، خلیل فراهانی‌پور، کارشناس مسائل شهری، انتقاداتی را مطرح کرد و اظهار داشت: «بزرگراه همت به‌عنوان شریان اصلی تهران، ظرفیت اجرای چنین طرحی را ندارد. شهرداری به جای توسعه حمل‌ونقل عمومی، بار دیگر به دنبال جریمه کردن مردم است و این بار خودروهای تک‌سرنشین را هدف قرار داده.» او معتقد است که این طرح، مشابه تجربه ناموفق خطوط ویژه در بزرگراه بسیج در دوران شهرداری قالیباف، نتیجه مطلوبی نخواهد داشت.
تاریخچه و اهمیت طرح خط‌کشی زرد بزرگراه همت
ایده ایجاد خطوط ویژه در بزرگراه‌های تهران از سال گذشته در دستور کار شهرداری قرار گرفت. هدف از این طرح، کاهش بار ترافیکی و تشویق شهروندان به استفاده از خودروهای پرسرنشین یا حمل‌ونقل عمومی است. با این حال، تأخیرهای مکرر در اجرای پروژه و چالش‌های زیرساختی، پرسش‌هایی را درباره کارایی آن به وجود آورده است.
گام بعدی برای کاهش ترافیک پایتخت
با وجود تأخیر در راه‌اندازی خط‌کشی زرد بزرگراه همت، مسئولان شهری همچنان بر ضرورت اجرای این طرح تأکید دارند. کارشناسان پیشنهاد می‌دهند که افزایش تعداد خودروهای همگانی مانند اتوبوس و ون، همراه با اطلاع‌رسانی گسترده، می‌تواند موفقیت این پروژه را تضمین کند. حال باید منتظر ماند و دید که آیا این طرح در نهایت می‌تواند ترافیک مزمن بزرگراه همت را کاهش دهد یا خیر.
