چگونه صدای تیک‌تیک تایپت‌های خودرو را برطرف کنیم؟
راهنمای کاربردی برای حل مشکل رایج در موتور خودروها
به گزارش مجله ماشین، دهه‌ها پیش، موتور خودروها از تایپت‌های مکانیکی (solid lifters) استفاده می‌کردند که صدای زیادی تولید می‌کرد. اما با پیشرفت تکنولوژی، این قطعات جای خود را به تایپت‌های هیدرولیکی (hydraulic lifters) دادند که علاوه بر کاهش نیاز به تعمیر و نگهداری، به میزان قابل توجهی از صدای موتور کاستند. با این حال، حتی در خودروهای امروزی نیز ممکن است صدای تیک‌تیک آزاردهنده‌ای از تایپت‌ها شنیده شود.
تایپت چیست و چرا صدا می‌دهد؟ تایپت یا سوپاپ‌کوب، قطعه‌ای استوانه‌ای شکل است که روی میل‌بادامک (camshaft) قرار گرفته و وظیفه باز و بسته کردن سوپاپ‌های ورودی و خروجی را بر عهده دارد. در موتورهای امروزی، تایپت‌های هیدرولیکی با استفاده از فشار روغن، خلاصی بین قطعات را به صورت خودکار تنظیم می‌کنند. اگر به هر دلیلی این تایپت‌ها نتوانند به درستی از روغن پر شوند، بین قطعات خلاصی ایجاد شده و در نتیجه، صدای تیک‌تیک یا همان “صدای تایپت” به گوش می‌رسد.
عوامل ایجاد صدا و راه‌حل‌های پیشنهادی
قبل از هرگونه نگرانی و تصور خرابی جدی، می‌توانید با چند راه‌حل ساده، مشکل را برطرف کنید:
۱. تعویض روغن موتور: کثیف شدن روغن یکی از رایج‌ترین دلایل صدای تایپت است. ذرات آلودگی موجود در روغن قدیمی می‌توانند منافذ ریز تایپت‌ها را مسدود کرده و از عملکرد صحیح آن‌ها جلوگیری کنند. تعویض روغن با یک روغن تمیز و با کیفیت، اولین و بهترین راه‌حل است. همچنین، مطمئن شوید که ویسکوزیته (غلظت) روغن مورد استفاده، مطابق با دفترچه راهنمای خودروی شما باشد. سطح پایین روغن نیز می‌تواند منجر به این مشکل شود، پس حتماً سطح روغن را بررسی و در صورت نیاز، آن را به حد استاندارد برسانید. برای خودروهای با کارکرد بالا (بیش از ۱۲۰۰۰۰ کیلومتر)، استفاده از روغن‌های مخصوص خودروهای فرسوده که دارای مواد شوینده و افزودنی‌های پاک‌کننده هستند، توصیه می‌شود.
۲. استفاده از مکمل‌های روغن: مکمل‌های روغن موتور که به طور خاص برای رفع صدای تایپت طراحی شده‌اند، می‌توانند به پاک‌سازی مسیرهای روغن و بهبود عملکرد این قطعات کمک کنند. برخی از مکانیک‌ها نیز معتقدند افزودن مقدار کمی روغن گیربکس اتوماتیک (ATF) به روغن موتور می‌تواند در روان‌سازی و رفع گرفتگی تایپت‌ها معجزه کند. نکته مهم این است که در هنگام استفاده از هرگونه مکمل، مراقب باشید سطح روغن از حد مجاز بالاتر نرود، زیرا روغن بیش از حد نیز می‌تواند به موتور آسیب برساند.
عواقب رانندگی با تایپت‌های پرصدا اگر با راه‌حل‌های بالا مشکل برطرف نشد، ممکن است تایپت‌ها فرسوده یا خراب شده باشند. در این حالت، رانندگی با خودرو می‌تواند به میل‌بادامک و حتی کاتالیزور آسیب برساند و هزینه‌های تعمیر بسیار سنگینی را به دنبال داشته باشد. تعویض تایپت‌ها یک فرآیند پیچیده است که بسته به نوع موتور خودرو، ممکن است از یک تا دو هزار دلار یا بیشتر هزینه داشته باشد.
در نهایت، اگر با تعویض روغن و استفاده از مکمل‌ها مشکل حل نشد، بهتر است هرچه سریع‌تر به یک مکانیک متخصص مراجعه کنید تا از آسیب‌های جدی‌تر و پرهزینه‌تر به موتور خودرو جلوگیری شود. نادیده گرفتن صدای تایپت، ریسکی است که می‌تواند به قیمت خرابی کامل موتور تمام شود.
