انواع چربی‌زداهای موتور: تفاوت فلاشینگ داخلی و تمیزکاری بیرونی
فهرست مطالب:
به گزارش مجله ماشین، تمیز نگه داشتن محفظه موتور، فراتر از یک وسواس، یکی از اصول مهم نگهداری فنی خودرو است. کارشناسان و علاقه‌مندان به خودرو از انواع محصولات چربی‌زدای موتور (Engine Degreasers) برای این منظور استفاده می‌کنند. این محصولات که در قالب اسپری‌های تحت فشار، بطری‌های پمپی یا دستمال‌های مخصوص عرضه می‌شوند، به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌های منحصر به فردی دارند:
چربی‌زداهای پایه حلال در برابر چربی‌زداهای پایه آب
چربی‌زداهای پایه حلال (Solvent-based Degreasers): این محصولات برای حل کردن چربی‌ها، خاک و سایر آلاینده‌ها از سطوح بیرونی موتور طراحی شده‌اند. ترکیبات اصلی آن‌ها شامل حلال‌های هیدروکربنی مانند استرهای گلیکول، الکل‌ها، روغن‌های معدنی و مواد آروماتیک است. این فرمولاسیون‌ها با افزودن بازدارنده‌های خوردگی، بدون نیاز به سایش و مالش زیاد، آلودگی‌ها را تجزیه و حل می‌کنند.
چربی‌زداهای پایه آب (Water-based Degreasers): این محصولات به عنوان یک جایگزین غیرسمی و غیرقابل اشتعال معرفی می‌شوند. مواد تشکیل‌دهنده آن‌ها شامل آب، امولسیون‌کننده‌ها، سورفکتانت‌ها (کاهنده‌های کشش سطحی) و عوامل قلیایی است.
استفاده از این چربی‌زداها برای تمیز کردن محفظه موتور به مراتب ایمن‌تر و راحت‌تر از به‌کارگیری صرف آب و صابون است. شست‌وشوی سنتی می‌تواند خطر ورود آلودگی آب به سیستم‌های حساس برقی مانند آلترناتور، کویل‌های احتراق و جعبه فیوز را به دنبال داشته باشد، مگر آنکه قبل از شستشو، این قطعات با پلاستیک پوشانده شوند. اما با چربی‌زدا، کافی است آن را روی مناطق آلوده اسپری کنید، اندکی صبر کنید تا لجن و چربی‌ها حل شوند و سپس با یک دستمال تمیز آن‌ها را پاک کنید. با این حال، لازم است همیشه قبل از استفاده، برچسب محصول را مطالعه کنید؛ زیرا برخی از چربی‌زداها ممکن است به قطعات پلاستیکی و الکتریکی آسیب بزنند.
هر مکانیکی تصدیق می‌کند که کار کردن بر روی یک موتور تمیز، فرآیند سرویس‌دهی را تسهیل می‌کند. علاوه بر این، تمیز نگه داشتن زیر کاپوت، برای علاقه‌مندان به خودرو (Gearhead) یک افتخار و نشانه‌ای از توجه و دقت فنی است.
شست‌وشوی داخلی موتور
علاوه بر تمیزکاری بیرونی، بخش داخلی موتور نیز به تمیزکاری نیاز دارد که به آن شست‌وشوی موتور یا فلاشینگ روغن (Oil Flushing) می‌گویند. اگر تعویض روغن به موقع انجام نشود، لجن (Sludge) در داخل موتور تجمع پیدا می‌کند. این لجن که محصول فرعی ترکیب روغن کثیف با آلاینده‌های رایج موتور مانند گردوغبار، براده‌های فلزی و افزودنی‌های اکسید شده است، یک تهدید جدی برای موتور به شمار می‌رود و می‌تواند در صورت عدم رسیدگی به نارسایی کامل موتور منجر شود.
محصولاتی مانند Valvoline Engine Oil System Cleaner با استفاده از طیف وسیعی از ترکیبات مشتق‌شده از نفت، لجن را از قطعات داخلی موتور پاک می‌کنند. نوع دیگری از محصولات، نظیر Mighty VS7 Oil System Cleaner، نیز بر پایه نفت تولید شده‌اند، اما فاقد حلال‌های رقیق‌کننده روغن مانند نفت سفید یا روغن‌های معدنی هستند. با این وجود، این مواد نیز قدرت چربی‌زدایی مشابهی دارند و می‌توانند صمغ‌ها، وارنیش‌ها و لجن‌ها را از کارتل روغن و سایر بخش‌های داخلی حل کرده و امکان تخلیه آسان آن‌ها را فراهم سازند.
چه زمانی موتور را فلاش کنیم؟
همه موتورهای دیزلی و بنزینی برای حفظ عملکرد عالی، مصرف سوخت بهینه و انتشار کمتر آلاینده‌ها (به ویژه موتورهای مجهز به توربوشارژر که نیاز به تعویض روغن مکرر دارند)، به تعویض دوره‌ای روغن نیاز دارند. توصیه می‌شود برای جلوگیری از تشکیل لجن، تعویض روغن را حدوداً هر ۸۰۰۰ کیلومتر انجام دهید.
هرچند شست‌وشوی موتور همیشه با هر تعویض روغنی ضروری نیست، اما در شرایط زیر حتماً باید مورد توجه قرار گیرد:
- اگر خودروی شما قدیمی است و کارکرد بالایی دارد.
- اگر لجن قابل مشاهده‌ای زیر درب روغن (Oil Cap) وجود دارد.
- اگر سابقه تأخیر در تعویض‌های دوره‌ای روغن را دارید.
برای اطمینان بیشتر، همیشه به دفترچه راهنمای خودروی خود مراجعه کنید تا ببینید آیا سازنده انجام فلاشینگ دوره‌ای موتور را در طول سرویس‌های روتین توصیه کرده است یا خیر.
