از بوق تا مرگ: آینه‌ای از کاهش آستانه تحمل رانندگان
فهرست مطالب:
به گزارش مجله ماشین، در دنیای پرتنش امروز، آستانه تحمل افراد به قدری کاهش یافته که کوچکترین تنش‌های اجتماعی، مانند یک بوق ساده یا یک تصادف جزئی، می‌تواند به نزاع‌های خونین و حتی مرگ منجر شود. این پدیده نگران‌کننده، به ویژه در معابر شهری، زنگ خطر را برای سلامت روانی جامعه به صدا درآورده است.
جرقه یک نزاع؛ از بوق تا نگاه خشم‌آلود
پدیده خشونت‌های خیابانی و درگیری‌های ناگهانی در یک دهه اخیر به شدت رو به افزایش بوده است. مشاجره‌های لفظی یا فیزیکی در خیابان‌ها و بزرگراه‌ها به امری عادی تبدیل شده‌اند. یک بوق ممتد، ندادن راه به راننده پشت سر یا حتی یک نگاه معنادار، می‌تواند به جرقه‌ای برای آغاز یک نزاع سهمگین تبدیل شود. این درگیری‌ها گاهی از دو فرد فراتر رفته و با ورود بستگان و اطرافیان به درگیری‌های گسترده‌تری تبدیل می‌شود.
یک نمونه تلخ از این حوادث، مربوط به روستاهای قهاوند است؛ جایی که بوق زدن یک راننده برای باز شدن مسیر، به درگیری لفظی و سپس تلاش برای نزاع گروهی منجر شد. تنها با دخالت به‌موقع پلیس بود که از یک درگیری قومی جلوگیری شد. نمونه‌ای دیگر، به مرگ یک جوان در پارک مردم همدان بر سر “نگاه چپ” (اصطلاح محلی “خله نگاه کردن”) اشاره دارد که نشان‌دهنده عمق این بحران اجتماعی است.
تصادف‌های جزئی با پیامدهای مرگبار
حتی تصادفات رانندگی که می‌توانند با بیمه و قوانین حل و فصل شوند، به نزاع‌های مرگبار تبدیل می‌شوند. نمونه‌ای که در همدان رخ داد، گویای این حقیقت است: در تصادف یک خودروی سواری با نیسان در چهارراه میدان بار، راننده سواری برای جلوگیری از فرار راننده نیسان، از خودروی او آویزان شد. اما بی‌توجهی راننده نیسان به حرکت، به سقوط و مرگ راننده سواری بر اثر ضربه مغزی منجر شد.
سرهنگ هادی نجفی صالح، فرمانده انتظامی شهرستان همدان، با اشاره به اینکه بسیاری از این درگیری‌ها بر سر مسائل بی‌اهمیت است، می‌گوید: “تبدیل شدن یک بوق ساده به جرقه‌ای مرگبار، نشان از کاهش آستانه تحمل افراد دارد. بسیاری از پرونده‌های کلانتری‌ها به دلیل ناتوانی در کنترل خشم در مواجهه با یک اتفاق ساده تشکیل شده‌اند.” وی اضافه کرد که ۸۰ درصد این پرونده‌ها در نهایت به صلح و سازش ختم می‌شود، اما اغلب پشیمانی بعد از حادثه است.
علل روانشناختی و اجتماعی خشونت در جامعه
کارشناسان دلایل متعددی را برای افزایش این خشونت‌ها برشمرده‌اند. رحیم مرادی، سرپرست مدیریت سلامت روانی دانشگاه علوم پزشکی همدان، فشارهای روانی، مصرف الکل و مواد مخدر، حس تحقیر و ناتوانی در مدیریت استرس را از جمله عوامل روانی مؤثر می‌داند. او همچنین به نقش خانواده و یادگیری پرخاشگری از والدین اشاره کرد.
صفی‌الله صفایی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه همدان، عوامل دیگری مانند نزاع بر سر آب و زمین، به ویژه در مناطق روستایی، را دخیل می‌داند. افزایش قیمت زمین‌های کشاورزی و سهم‌خواهی میان وراث، به درگیری‌های شدید منجر شده است. او همچنین به “پسرفت فرهنگی” اشاره کرده و می‌گوید: “در بسیاری از مواقع، افراد به جای توجه به حق و حقیقت، به دلیل تعصبات قبیله‌ای و طایفه‌ای وارد نزاع می‌شوند.”
علاوه بر این، فقر فرهنگی و اقتصادی، نبود آموزش، کاهش ارتباطات اجتماعی و همچنین نبود نشاط در جامعه از دیگر عواملی است که به کاهش آستانه تحمل افراد دامن می‌زند.
آمارها چه می‌گویند؟
آمارهای پزشکی قانونی نیز این نگرانی‌ها را تأیید می‌کنند. محمد مالمیر، مدیرکل پزشکی قانونی همدان، اعلام کرد که در چهار ماه نخست سال جاری، ۵۹۶۱ نفر به دلیل نزاع به این اداره مراجعه کرده‌اند. اگرچه این آمار نسبت به سال قبل تغییر چندانی نداشته، اما تعداد مراجعان زن افزایش یافته است.
راهکار چیست؟
کارشناسان معتقدند که برای مقابله با این پدیده، آموزش‌های مرتبط با مدیریت خشم، تاب‌آوری و مهارت‌های زندگی ضروری است. همچنین تقویت روابط خانوادگی و اجتماعی، فراهم کردن فضاهای ورزشی و تفریحی و تلاش برای تقویت روحیه گذشت و رافت در جامعه می‌تواند به کاهش این تنش‌ها کمک کند.
