چرا تعویض والو لاستیک مهم‌تر از آن است که فکر می‌کنید؟
فهرست مطالب:
به گزارش مجله ماشین، اگرچه سیستم‌های پیشرفته کمک راننده (ADAS) توجه زیادی را به خود جلب می‌کنند، اما لاستیک‌ها همچنان حیاتی‌ترین بخش ایمنی هر خودرو محسوب می‌شوند؛ زیرا تنها سطح تماس خودرو با جاده هستند. یکی از بهترین روش‌ها برای افزایش عمر مفید لاستیک و حفظ ایمنی، اطمینان از تنظیم دقیق باد آن‌هاست که این وظیفه بر عهده قطعه‌ای کوچک به نام والو لاستیک یا ساقه سوپاپ است.
والو لاستیک همان لوله پلاستیکی یا فلزی کوچکی است که از رینگ خارج شده و امکان اتصال شلنگ باد برای تنظیم فشار باد لاستیک را فراهم می‌کند.
اهمیت والو لاستیک در ایمنی و عملکرد خودرو
والوها در صورت آسیب‌دیدگی یا استهلاک، می‌توانند باعث خروج تدریجی هوا شوند. این نشتی‌ها در درازمدت خطرات جدی زیر را به همراه دارند:
- کاهش راندمان سوخت (مصرف بالا): لاستیک‌هایی که باد کمی دارند، مقاومت غلتشی بیشتری ایجاد کرده و مصرف سوخت خودرو را افزایش می‌دهند.
- کاهش کنترل‌پذیری: باد نامناسب لاستیک‌ها، فرمان‌پذیری و پایداری خودرو را به ویژه در پیچ‌ها مختل می‌کند.
- خطر پنچری و ترکیدگی: رانندگی با لاستیک کم‌باد، باعث ایجاد گرمای بیش از حد شده و خطر ترکیدگی لاستیک (Blowout) را به‌طور چشمگیری بالا می‌برد. طبق گزارش‌های جهانی، سالانه صدها مورد مرگ و میر ناشی از مشکلات مرتبط با لاستیک‌های کم‌باد گزارش می‌شود.
ارتباط والو با سنسور TPMS
در اکثر خودروهای جدید، سیستم نظارت بر فشار باد لاستیک (TPMS) تعبیه شده است. سنسورهای TPMS اغلب به ساقه والو متصل هستند. در نتیجه، آسیب دیدن والو نه تنها منجر به نشتی هوا می‌شود، بلکه عملکرد صحیح سنسور TPMS را نیز به خطر انداخته و آن را از کار می‌اندازد.
والو لاستیک چگونه کار می‌کند؟
نحوه عملکرد والو لاستیک در اکثر خودروها مشابه است:
- ساختار داخلی: بخش اصلی والو، مغزی والو (Valve Core) نام دارد که معمولاً از جنس نیکل یا برنج ساخته شده است.
- عملکرد: مغزی والو دارای یک پین کوچک فنردار است. هنگام باد کردن لاستیک، سری شلنگ باد، این پین را به داخل فشار می‌دهد و اجازه می‌دهد هوا به داخل تایر جریان یابد. پس از اتمام باد کردن، نیروی فنر، پین را به جای خود باز می‌گرداند و لاستیک را آب‌بندی می‌کند.
- انتخاب جنس: در والوهای متصل به سنسور TPMS (که معمولاً آلومینیومی هستند)، از مغزی نیکل استفاده می‌شود تا از واکنش شیمیایی و خوردگی با آلومینیوم جلوگیری شود.
زمان تعویض و نشانه‌های خرابی والو لاستیک
در حالی که عمر مفید یک والو معمولی بین چهار تا شش سال است، عوامل متعددی می‌توانند این زمان را کوتاه کنند:
- عوامل محیطی: دمای بسیار بالا یا پایین، قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید، نمک جاده و گرد و غبار، به مرور زمان باعث خشک شدن، ترک خوردن پلاستیک و فرسایش والو می‌شوند.
- فقدان درپوش: استفاده نکردن از درپوش (کاپ) والو، مغزی آن را مستقیماً در معرض آلودگی و رطوبت قرار می‌دهد و عمر آن را به شدت کاهش می‌دهد.
چگونه والو نشتی دارد؟
برای تشخیص نشتی در والو، می‌توانید از یک ترفند ساده استفاده کنید:
- تست آب و صابون: ترکیبی از آب و صابون (یا مایع ظرفشویی) را روی ساقه والو اسپری کنید. اگر در اطراف والو، حباب هوا ایجاد شد، نشانه قطعی نشتی است و باید بلافاصله تعویض شود.
بهترین زمان تعویض
از نظر عملی و اقتصادی، بهترین زمان برای تعویض والو لاستیک، هر بار است که لاستیک‌های خودرو را تعویض می‌کنید. از آنجایی که قیمت والو لاستیک (معمولی) بسیار پایین است، تعویض آن همزمان با لاستیک جدید، یک اقدام پیشگیرانه و منطقی برای تضمین سلامت لاستیک است.
نکته مهم: اگرچه سنسورهای TPMS گران‌تر هستند، اما عمر آن‌ها بین پنج تا ده سال است و نیاز کمتری به تعویض دارند، اما والوی متصل به آن باید به‌طور منظم بررسی شود.
