تغییر مسیر تاریخی سرمایهگذاری خودروسازان چینی
به گزارش مجله ماشین، دادههای جدید نشان میدهد که برای نخستین بار در تاریخ، خودروسازان برقی (EV) چین در سال ۲۰۲۴ میلادی، بیشتر از بازار داخلی در کشورهای خارجی سرمایهگذاری کردهاند. این تغییر بزرگ در استراتژی، نشاندهنده تلاش شرکتهای چینی برای کسب سود در خارج از کشور است، چرا که رقابت شدید و جنگ قیمتی بیامان در داخل چین، عملاً امکان سودآوری را از بین برده است.
سالها حمایتهای دولتی و یارانههای سنگین، چین را به یک قدرت جهانی و پیشگام در صنعت خودروهای برقی تبدیل کرد. اما در حال حاضر، تولید بیش از ظرفیت و کاهش شدید قیمتها، این صنعت را با بحران مواجه کرده است.
بر اساس آمار منتشر شده توسط گروه تحقیقاتی رودیوم (Rhodium Group)، سرمایهگذاری مستقیم خارجی چین در زنجیره ارزش خودروهای برقی بهطور میانگین سالانه از ۸.۵ میلیارد دلار در سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱، به ۳۰.۴ میلیارد دلار در سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴ جهش کرده است.
در مقابل، ارزش سرمایهگذاری داخلی چین در بخش خودروهای برقی بهشدت سقوط کرده است. این رقم از ۹۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ (که یک اوج تاریخی بود) به تنها ۱۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ رسیده است.
گزارش رودیوم تأکید میکند: “در سال ۲۰۲۴، سرمایهگذاری شرکتهای چینی در بخش خودروی برقی برای اولین بار از سرمایهگذاری داخلی پیشی گرفت. این جهتگیری مجدد تاریخی سرمایه نشان میدهد که شرکتها بهدنبال سودآوری در خارج از بازاری هستند که با پدیده «درهمپیچیدگی» (Involution) و کاهش سود دست و پنجه نرم میکند.”
در پی افزایش تعرفهها و سختگیریهای تجاری از سوی اتحادیه اروپا، آمریکا، کانادا و کشورهایی مانند برزیل و ترکیه، خودروسازان چینی تمرکز سرمایهگذاریهای خود را به مناطق دیگر معطوف کردهاند.
آمارها نشان میدهد که آسیا با جذب ۳۳ درصد و منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) با جذب ۲۵ درصد از کل سرمایهگذاری جدید، اصلیترین مقاصد بودهاند.
شرکتهای چینی در حال برنامهریزی برای گسترش جهانی خود هستند:
- بیوایدی (BYD) در حال ساخت یک کارخانه خودروی برقی در جنوب مجارستان است که پیشبینی میشود تا پایان ۲۰۲۵ تولید خود را آغاز کند. همچنین یک کارخانه جداگانه در ترکیه تا سال ۲۰۲۶ راهاندازی خواهد شد.
- جیلی (Geely) قصد احداث کارخانه جدیدی در ویتنام را دارد.
- شرکتهایی مانند چری (Chery) و گریت وال موتورز (Great Wall Motors) نیز در حال گسترش فعالیتهای خود در روسیه و سراسر آمریکای لاتین هستند.
با این حال، حتی این مسیرهای سرمایهگذاری نیز ممکن است بهزودی با چالش مواجه شوند. گزارشها حاکی از آن است که مذاکرات برای توافق تجارت آزاد چین و کشورهای حوزه خلیج فارس به دلیل نگرانی عربستان سعودی از ورود کالاهای ارزان چینی که ممکن است به طرحهای صنعتی این کشور آسیب بزند، متوقف شده است.
این فشار رقابتی بیرحمانه باعث شده است که حاشیه سود خودروسازان چینی بهشدت کاهش یابد. دادههای مربوط به ۳۳ شرکت خودروساز چینی نشان میدهد که متوسط حاشیه سود خالص این بخش در سال ۲۰۲۴ به تنها ۰.۸۳ درصد رسیده است؛ در حالی که این رقم در سال ۲۰۱۹ حدود ۲.۷ درصد بود.
رهبران چین وعده دادهاند که به جنگهای قیمتی تهاجمی پایان دهند، اما هنوز برنامه مشخصی برای رسیدگی به عرضه بیش از حد خودرو و سایر محصولات صنعتی ارائه نشده است.
