اگر روغن موتور اشتباه بریزید چه اتفاقی میافتد؟
فهرست مطالب:
به گزارش مجله ماشین، انتخاب روغن موتور مناسب، به اندازه رعایت زمانبندی تعویض آن حیاتی است. استفاده طولانیمدت از روغن نامناسب، اگرچه فوراً موتور را از کار نمیاندازد، اما بهتدریج باعث افزایش اصطکاک، تشکیل رسوبات مضر و کاهش عمر مفید موتور میشود.
استفاده از روغنی که از نظر مشخصات فنی (مانند گرانروی و استانداردها) با موتور خودروی شما مطابقت نداشته باشد، نه تنها قطعات داخلی مانند یاتاقانها و پیستونها را تحت تأثیر قرار میدهد، بلکه میتواند به سیستمهای کنترل آلایندگی نیز آسیب بزند؛ از جمله خرابی زودرس شیر EGR، گرفتگی فیلتر ذرات (DPF) در دیزلیها، یا مسدود شدن کاتالیزور.

اهمیت گرانروی (ویسکوزیته) و استانداردها
مهمترین مشخصهای که باید هنگام خرید روغن به آن توجه کنید، گرانروی (Viscosity) و استاندارد API است:
- گرانروی نامناسب:
- روغن بیش از حد غلیظ: در هوای سرد یا هنگام استارت اولیه، دیرتر جریان پیدا میکند و نمیتواند بهموقع به قطعات حیاتی برسد و موتور را بدون محافظت رها میکند.
- روغن بیش از حد رقیق: در دمای بالا، لایه محافظتی کافی بین قطعات متحرک (مانند یاتاقانها و میللنگ) ایجاد نمیکند و باعث سایش بیش از حد ناشی از اصطکاک و حرارت میشود.
- علائم اولیه استفاده از روغن اشتباه:
- استارت خوردن سخت موتور در سرما.
- کاهش راندمان مصرف سوخت.
- بوی سوختگی از محفظه موتور.
- افزایش نشتی روغن از درزها.

ترکیب کردن انواع مختلف روغن موتور
- مخلوط کردن برندها (با مشخصات یکسان): اگر دو روغن از برندهای متفاوت اما با کیفیت و درجه گرانروی SAE یکسان (مثلاً هردو ۱۰W-40) را مخلوط کنید، معمولاً مشکلی پیش نمیآید.
- مخلوط کردن کیفیتها (مثلاً سنتتیک و معمولی): اگر روغن تمامسنتتیک را با روغن معمولی (مینرال) مخلوط کنید، تأثیر مواد افزودنی و مزایای عمر طولانیتر روغن سنتتیک کاهش مییابد و در عمل، سطح محافظت به سطح روغن ضعیفتر تنزل پیدا میکند.
- مخلوط کردن گرانرویهای متفاوت: این کار باید مطلقاً اجتناب شود. ترکیب دو روغن با گرانرویهای مختلف (مثلاً ۲۰W-50 با ۵W-30) میتواند منجر به اختلال در روانکاری، افزایش اصطکاک و تسریع در تشکیل رسوبات مضر کربنی شود.
راهنمای نهایی: چگونه از این اشتباه جلوگیری کنیم؟
معتبرترین منبع برای نوع روغن موتور خودروی شما، «دفترچه راهنمای مالک» است.
باید دقت داشته باشید که توصیههای شرکتهای خودروسازی کاملاً اختصاصی است. برای مثال، برخی خودروسازان مانند هوندا یا پورشه ممکن است روغنهایی با فرمولاسیون ویژه (OEM) یا برندهای خاص (مانند موبیل ۱ برای خودروهای پرفورمنس پورشه) را به دلیل سازگاری با آلیاژهای موتور خود توصیه کنند.
همچنین، همیشه مطمئن شوید که روغن انتخابی برای نوع سوخت موتور شما (بنزینی یا دیزلی) مناسب باشد.
اقدام ضروری: اگر بهطور تصادفی روغن اشتباه در موتور ریختهاید، پیش از ظهور علائم آسیب، در اسرع وقت اقدام به تعویض کامل روغن و فیلتر کنید. به یاد داشته باشید که هزینه تعویض روغن و فیلتر بسیار کمتر از هزینه تعمیر یا تعویض موتور است.