لرزش فرمان هنگام ترمزگیری: علت واقعی تاب برداشتن دیسک ترمز چیست؟
فهرست مطالب:
دیسک تاب‌دار؛ خطای لنت ترمز!
به گزارش مجله ماشین، سیستم ترمز خودرو بر اساس اصطکاک کار می‌کند: با فشردن پدال، کالیپرها فعال شده و لنت‌های ترمز را به دیسک‌ها می‌فشارند تا خودرو متوقف شود. لنت‌های ترمز حاوی مواد اصطکاکی، فیبرها و رزین‌هایی هستند که پس از نصب اولیه (آب‌بندی)، یک لایه نازک و یکنواخت از خود بر روی سطح دیسک باقی می‌گذارند.
علت اصلی لرزش:
هنگامی که راننده به شدت ترمز می‌کند یا در یک ترافیک سنگین، لنت‌ها را روی دیسک‌های داغ نگه می‌دارد (مثلاً پشت چراغ قرمز)، گرمای شدید باعث می‌شود بخشی از این مواد اصطکاکی لنت به صورت نامنظم و موضعی روی سطح دیسک منتقل شده و رسوب کند.
این رسوبات در نقاط خاص، باعث ایجاد ناهمواری‌های کوچک (نقاط برجسته) می‌شوند که هنگام چرخش دیسک، لنت به جای تماس یکنواخت، به صورت ناهموار با این نقاط برخورد می‌کند. در نتیجه، این برخورد نامنظم منجر به ایجاد حس ضربان و لرزشی می‌شود که به‌اشتباه به تاب برداشتن دیسک نسبت داده می‌شود.
چگونه از تاب برداشتن دیسک‌ها جلوگیری کنیم؟
برای افزایش عمر دیسک‌ها و جلوگیری از ایجاد این رسوبات ناهموار، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- آب‌بندی مجدد (Rebedding): در صورت مشاهده لرزش اولیه، گاهی اوقات می‌توان با یک فرآیند آب‌بندی مجدد، توزیع مواد لنت را روی دیسک یکنواخت کرد. این فرآیند شامل چندین بار شتاب‌گیری و ترمزگیری شدید (اما بدون توقف کامل) برای داغ کردن لنت‌ها و سپس رانندگی آرام برای خنک شدن تدریجی است.
- رها کردن پدال در توقف کامل: پس از ترمز شدید، هرگز پدال را برای مدت طولانی در حالت فشرده (مثلاً پشت چراغ) نگه ندارید. این کار باعث می‌شود مواد لنت در نقطه تماس، به دیسک داغ بچسبند و رسوب ایجاد کنند.
- تنظیم صحیح گشتاور مهره چرخ‌ها: سفت کردن بیش از حد یا شل بودن مهره‌های چرخ می‌تواند دیسک را تحت فشار قرار دهد و باعث تماس ناهموار آن با توپی چرخ شود که به مرور زمان منجر به تاب واقعی یا رسوب‌گذاری ناهمگون می‌شود.
چه زمانی دیسک را تراش دهیم یا تعویض کنیم؟
عمر لنت‌ها و دیسک‌ها به سبک رانندگی بستگی دارد (لنت در رانندگی شهری ۳۰ تا ۳۵ هزار مایل و در جاده ۸۰ هزار مایل عمر می‌کند). دیسک‌ها معمولاً طول عمر بیشتری دارند، اما در صورت لرزش، چند راهکار وجود دارد:
- تراشکاری (Resurfacing): در صورت وجود ناهمواری، می‌توان دیسک را تراشکاری کرد تا سطح آن کاملاً صاف شود.
- قانون حداقل ضخامت: دیسک‌ها دارای یک حداقل ضخامت مجاز (Discard Level) هستند که معمولاً روی مرکز دیسک حک شده است. اگر پس از تراشکاری، ضخامت دیسک از این حد کمتر شود، ایمنی خودرو به خطر می‌افتد و باید حتماً دیسک نو جایگزین شود.
- شرایط تعویض: در صورت مشاهده زنگ‌زدگی شدید در لبه‌ها، شیارهای عمیق یا لکه‌های آبی رنگ (ناشی از گرمای بیش از حد)، تراشکاری توصیه نمی‌شود و تعویض دیسک بهترین راه‌حل است.
برای حفظ کارایی سیستم ترمز و جلوگیری از لرزش، علاوه بر رانندگی آرام، باید از محکم نگه داشتن لنت‌ها روی دیسک داغ خودداری کرده و از تراز بودن و سفت بودن صحیح مهره‌های چرخ اطمینان حاصل کنید.
