لاستیکسازی برای خودروهای کلاسیک، کار سختی است
به گزارش مجله ماشین، خوشبختانه، افراد دیگری هم مثل من فکر میکنند و در سالهای اخیر، تجارت لاستیک برای خودروهای کلاسیک رونق گرفته است.
این موضوع فقط برای زیبایی ظاهری نیست. از همان ابتدا، خودروها برای استفاده از تکنولوژی لاستیک موجود در آن زمان طراحی شدهاند.
لاستیک شاید مهمترین بخش یک خودرو باشد. تنها قسمتی است که با زمین در تماس است و روی همه چیز، از مصرف سوخت تا کارایی، سواری و فرمانپذیری تاثیر میگذارد.
لاستیک همچنین جزء جداییناپذیر سیستم تعلیق خودرو است و به همین دلیل، روی بسیاری از تصمیماتی که در ساخت خودرو گرفته میشود، تاثیر میگذارد.
لاستیکهای امروزی برای کار با خودروهای امروزی طراحی شدهاند، نه خودروهای دیروز. شاید لاستیک مدرنی وجود داشته باشد که روی یک خودروی قدیمی سوار شود، اما به هیچ وجه بهینه نخواهد بود و ممکن است سواری و فرمانپذیری را خراب کند.
چند شرکت لاستیکهای جدید برای خودروهای قدیمی میسازند.
میشلن طیف وسیعی از این لاستیکها را ارائه میدهد، فرِدِشتِین لاستیک باسابقهی “اسپرینت کلاسیک” را دارد و شرکت انگلیسی “بلاکلی” متخصص لاستیک خودروهای قبل از جنگ تا اواسط قرن بیستم است.
پیرلی برنامهی “کلزیونه” خودش را در سال ۲۰۲۰ راهاندازی کرد و لاستیکهایی برای خودروهای مختلف، از لاستیکهای کوچک فیات ۵۰۰ کلاسیک تا لاستیکهای با کارایی بالا برای فراری انزو، میفروشد.
ایدهی این برنامه، به گفتهی امانوئله وَنِزِتی، مهندس مسئول برنامهی کلزیونه، ساخت لاستیکهایی است که «۱۰۰ درصد ظاهر و حس لاستیکهای اصلی را حفظ کنند، اما تا حد امکان، رفتار و سبک رانندگی اصلی را هم رعایت کنند.»
لاستیکهای پیرلی کلزیونه زیرمجموعهی بخش مسابقات این شرکت قرار میگیرند، چون شبیه لاستیکهای مسابقهای، این لاستیکها هم به مقدار نسبتاً کم و تا حدی به صورت دستی ساخته میشوند.
آنها همچنین در همان کارخانههای ترکیه و برزیل تولید میشوند.
به گفتهی ونزتی، در این کار باید تعادلی بسیار ظریف برقرار کرد، چون باید لاستیکهایی ساخت که هم از نظر ظاهری و هم از نظر حس با یک خودروی قدیمی هماهنگ باشند و در عین حال، لاستیکی تولید کرد که از لحاظ عملکرد به خوبیِ لاستیکهای امروزی نباشد.
او میگوید: «قضاوت در مورد یک لاستیک بر اساس ویژگیهای خود لاستیک و نحوهی عملکرد آن روی خودرو، کاملاً متفاوت است. اگر فقط به ویژگیهای لاستیک روی دستگاه [آزمایش] نگاه کنیم، شاید این لاستیکها عملکرد خیلی خوبی نداشته باشند. دلیلش هم این است که این محصولات در طول دههها بسیار پیشرفت کردهاند و خودروها نیز همراه با لاستیکها تکامل یافتهاند. بنابراین، هم بستن این لاستیکهای قدیمی روی خودروهای مدرن و هم بستن لاستیکهای مدرن روی خودروهای کلاسیک، هر دو کار ناکارآمدی است و به راحتی میتواند حس رانندگی را خراب کند.»
این تا حدی با کاری که پیرلی در مجموعهی بزرگترش انجام میدهد، در تضاد است.
هدف اصلی این شرکت ساخت لاستیکهای هر چه بهتر است که همراه با خودروهای امروزی پیشرفت کنند و بخش مسابقات نیز در مقیاس کوچکتر، اهداف مشابهی را دنبال میکند.
آنها سعی میکنند محصولاتی بسازند که سریعتر و بادوامتر باشند یا حداقل، نیازهای یک سری مسابقات را برآورده کنند.
اما با لاستیکهای جدید برای خودروهای قدیمی، شما صرفا عملکرد را فدای چیزی میکنید که بهتر با طراحی خودروی اصلی هماهنگ است.
در برنامهی کلزیونه، پیرلی از نامها و الگوهای آج لاستیکهای مشهور گذشته استفاده میکند و در حالی که این لاستیکهای جدید بر اساس لاستیکهای کلاسیک ساخته شدهاند، صرفاً بازتولید آنها نیستند.
ونزتی میگوید تیم آنها کار را با نقشههای اصلی و اطلاعات موجود در آرشیوهای گستردهی پیرلی (آنها به مشخصاتی دسترسی دارند که به دههی ۱۹۳۰ برمیگردد) و همچنین تستهای جادهای مجلات دورهی مربوطه، شروع میکنند تا حس طراحی اصلی را درک کنند. اما قالبهای اصلی لاستیکها خیلی وقت پیش از بین رفتهاند.
آنها با گذشت زمان زنگ میزنند و فرسوده میشوند، بنابراین حتی اگر هنوز هم وجود داشته باشند، برای ساخت لاستیکهای جدید خیلی مفید نخواهند بود.
مورد بعدی، جنس لاستیک است. ونزتی میگوید: «در نوع موادی که میتوانیم و نمیتوانیم استفاده کنیم، دائماً تکامل وجود دارد. بازتولید ۱۰۰ درصدی غیرممکن خواهد بود. حتی اگر میدانستیم چگونه این کار را انجام دهیم، باز هم نمیتوانستیم از مواد اصلی استفاده کنیم، چون مقررات زیستمحیطی و ایمنی تکامل یافتهاند.»
ترکیبات مدرن همچنین میتوانند افزایش چشمگیری در عملکرد داشته باشند و در حالی که این لاستیکها برای تکمیل خودروهای قدیمی طراحی شدهاند، دلیلی وجود ندارد که قابلیتهای آنها را هم افزایش نداد.
تکنولوژی لاستیک در طول سالها، به خصوص در عملکرد در شرایط بارانی، پیشرفتهای چشمگیری داشته است. در نهایت، این موضوع به خاطر ایمنی است.
در برخی موارد، حدس و گمان هم نقش دارد، چون غیرممکن است که دقیقاً بدانیم یک خودرو در زمان خودش چه حسی داشته است.
ونزتی داستانی از همکاری با مازراتی برای ساخت نسخهی جدیدی از سینتراتو P7 برای بیتوربو مدل دههی ۱۹۸۰ را تعریف کرد.
یکی از رانندگان توسعهی اصلی این خودرو هنوز برای مازراتی کار میکرد و به پیرلی در توسعهی لاستیک جدید، درست قبل از بازنشستگیاش، کمک کرد.
اما این نوع دانش دست اول، به خصوص در مورد خودروهایی که پنجاه سال یا بیشتر قدمت دارند، نادر است.
پیرلی علاوه بر همکاریهای ذکر شده با مازراتی و فراری، با لامبورگینی برای لاستیکهای LM002 و پورشه برای مدلهای مختلف و همچنین شرکتهای دیگر هم کار کرده است.
در واقع، پورشه قبل از اینکه حتی برنامهی کلزیونه شروع شود، نسخهی جدیدی از سینتراتو CN36 نمادین را به طور رسمی تأیید کرد.
برخی از خودروسازان، مثل مازراتی، از پیرلی لاستیکهای مخصوصی درخواست میکنند و ونزتی حتی میگوید که آنها برای قطعات موزهای تیراژهای بسیار محدود یا سفارشی تولید میکنند.
با این حال، خود شرکت لاستیکسازی هم به دنبال سایزهای محبوب برای خودروهای کلاسیک و همچنین رقبای موجود در بازار میگردد.
در حالت ایدهآل، تیم پیرلی تستهای واقعی را با خودروی واقعی انجام میدهد و اگر با یک خودروساز کار میکنند، اطلاعات مربوط به توزیع وزن خودرو و تمام جزئیات مربوط به سیستم تعلیق را دریافت میکنند.
اما گاهی اوقات مجبور میشوند تمام این کارها را خودشان انجام دهند.
نکتهی جالب این است که ونزتی میگوید توسعهی لاستیک برای خودروهای جدیدتر مثل انزو میتواند چالشبرانگیزتر از خودروهای کلاسیک باشد.
مالکان بعید است که خودروهای دههی ۱۹۵۰ یا ۱۹۶۰ را در پیست مسابقه تحت فشار قرار دهند، اما خودروهای دههی ۱۹۸۰ به بعد؟
داستان فرق میکند. و در مورد خودرویی مثل انزو، این خودرو هنوز هم یک خودروی فوقالعاده سریع است و میتواند انرژی زیادی را به لاستیکهایش منتقل کند.
این فقط بخش کوچکی از تجارت پیرلی است، اما چیزی است که این شرکت به وضوح آن را مهم میداند.
این لاستیکها گران و پرمصرف هستند، اما روی برخی از خاصترین خودروهای جهان نصب میشوند و اگر صاحب چنین خودروی نایابی هستید، مگر نمیخواهید بهترین لاستیکها را روی آن داشته باشید؟