افزایش ساعتی قیمت لوازم یدکی خودروهای وارداتی و مونتاژی
به گزارش مجله ماشین، بازار لوازم یدکی خودرو در ایران، اکنون فراتر از مشکلات معمول کمبود و گرانی، با یک بحران ساختاری جدی دست و پنجه نرم میکند. این بخش حیاتی، که ضامن بقای خدمات پس از فروش و سلامت خودروها است، تحت فشار شدید ترکیبی از رشد قیمتهای لحظهای، کمبود فزاینده قطعات و یک نظام توزیع و واردات غیرشفاف قرار گرفته است. در نتیجه، مصرفکنندگان برای تأمین قطعات مورد نیاز جهت سرویس و تعمیر خودروهای خود به شدت سردرگم و بلاتکلیف هستند.

درحالیکه در گذشته، وفور قطعات ارزانقیمت چینی دغدغه اصلی فعالان بود، امروز حتی همین قطعات نیز به دلیل افزایشهای سرسامآور قیمت، از دسترس بسیاری خارج شدهاند. بازار فعلی نه تنها با رکود شدید مواجه است، بلکه با کمبود جدی قطعات، بهویژه برای خودروهای مونتاژی نسل جدید و نمونههای وارداتی، دست به گریبان است. این وضعیت سبب شده تا بازار کالاهای دست دوم و قطعات کارکرده رونق گیرد؛ رویکردی که اگرچه موقتاً نیاز مشتری را برطرف میکند، اما پیامدهای جدی ایمنی و اقتصادی به دنبال دارد.
افزایش قیمتها به قدری شتاب گرفته است که بسیاری از فروشندگان ناچارند نرخها را به صورت ساعتی به مشتریان اعلام کنند. خودروهای مدل جدید، وارداتی و چینی در صدر لیست کمبود قطعات قرار دارند و متأسفانه هیچ نهاد یا سازمانی پاسخگوی سردرگمی مالکان این خودروها نیست. در این میان، سازمانهای نظارتی نیز فعلاً موضع سکوت اختیار کرده و تنها نظارهگر این هرجومرج هستند.

سیداحمد حسینی، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لوازم یدکی خودرو، اصلیترین گره کور بازار را اختلال در تخصیص ارز و ورود غیرشفاف قطعات میداند. او تاکید میکند که توزیع ناعادلانه ارز و فرآیندهای طولانی دریافت آن در یک سال اخیر، تولیدکنندگان واقعی را فلج کرده و بسیاری را مجبور به توقف یا محدود کردن فعالیت نموده است.
از سوی دیگر، ورود واسطهها و واردکنندگان غیرتخصصی با استفاده از کارتهای بازرگانی اجارهای و دسترسی به ارزهای حمایتی، مشکل را دوچندان کرده است. این افراد قطعات بیکیفیت را وارد میکنند و با قیمت محصولات اصلی به فروش میرسانند، که نه تنها تضییع حقوق مصرفکننده است، بلکه ایمنی سرنشینان را مستقیم به خطر میاندازد و اعتماد عمومی به بازار را نابود میکند.

کارشناسان صنعت خودرو معتقدند که کیفیت پایین برخی خودروهای مونتاژی و خارجی، یکی دیگر از عوامل کلیدی افزایش مصرف قطعات و مراجعه مکرر مالکان به بازار است. قطعات خاص و گرانقیمت خودروهای خارجی که تیراژ محدودی دارند، به دلیل عدم صرفه اقتصادی تولید یا واردات در حجم بالا، به سختی قابل دسترسی هستند. این امر مالکان خودروهای با تیراژ کم را به سمت خرید قطعات غیررسمی یا کارکرده سوق میدهد و به طور مستقیم خطر حوادث را افزایش میدهد.
در نهایت، فعالان صنفی راهکار خروج از این وضعیت را در گرو اصلاح فوری نظام تخصیص ارز، تقویت نظارت موثر بر زنجیره توزیع و واردات و همچنین حمایت عملی از تولیدکنندگان داخلی میدانند تا بازار لوازم یدکی به یک مسیر امن و پایدار بازگردد.