موتورهای دیزلی ماندگار و قابل‌اعتمادی که هرگز تسلیم نمی‌شوند
فهرست مطالب:
به گزارش مجله ماشین، موتورهای دیزلی شاید جذابیت و هیجان موتورهای بنزینی را نداشته باشند، اما در دنیای دوام، کارایی و استقامت، رقیب ندارند. این موتورها بدون شمع احتراق و تنها با فشار بالا سوخت را مشتعل می‌کنند و به همین دلیل در کامیون‌ها، شاسی‌بلندها و ماشین‌آلات سنگین به عنوان «اسب کار» شناخته می‌شوند.
در حالی‌که موتورهای بنزینی معمولاً برای عملکرد سریع‌تر طراحی می‌شوند، موتورهای دیزلی برای عمر طولانی و استقامت ساخته شده‌اند. بسیاری از آن‌ها می‌توانند صدها هزار کیلومتر بدون بازسازی کار کنند. در این گزارش، با چند مورد از بادوام‌ترین موتورهای دیزلی تاریخ آشنا می‌شویم — از مرسدس‌بنز گرفته تا کامینز و تویوتا.
🔹 Mercedes-Benz OM617 – دیزل افسانه‌ای پنج سیلندر (۱۹۷۴ تا ۱۹۹۰)
موتور OM617 مرسدس‌بنز یکی از ماندگارترین پیشرانه‌های دیزلی تاریخ است. این موتور ۳ لیتری خطی روی مدل‌های کلاسیک W115 و W123 نصب می‌شد و به‌عنوان نمادی از دوام شناخته می‌شود.
در نسخه تنفس طبیعی، تنها ۸۰ تا ۸۸ اسب‌بخار قدرت داشت، اما در نسخه توربوشارژ (معرفی‌شده در سال ۱۹۷۷) به ۱۱۱ تا ۱۲۵ اسب‌بخار و ۱۸۴ پوند-فوت گشتاور رسید.
بسیاری از خودروهای مجهز به این موتور بیش از ۵۰۰ هزار مایل (۸۰۰ هزار کیلومتر) بدون بازسازی کار کرده‌اند و حتی گزارش‌هایی از تاکسی‌هایی با بیش از ۴.۵ میلیون کیلومتر پیمایش وجود دارد.
🔹 Volkswagen 1.9 TDI – دیزل محبوب فولکس‌واگن (۱۹۹۱ تا ۲۰۰۹)
موتور ۱.۹ لیتری TDI توربوشارژ فولکس‌واگن یکی از پرافتخارترین پیشرانه‌های دیزلی اروپا است. این موتور چهار سیلندر به لطف طراحی ساده و دوام بالا، توانست عمر بیش از ۵۰۰ هزار مایل (۸۰۰ هزار کیلومتر) را ثبت کند.
به‌ویژه نسخه‌های ALH و AGR با تزریق مستقیم سوخت، دوام بالاتری دارند.
در مدل‌های گلف IV بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳، این موتور ۱۵۰ اسب‌بخار و ۲۳۶ پوند-فوت گشتاور تولید می‌کرد و در عین حال مصرف ترکیبی آن تنها ۵.۳ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر بود.
توانایی بالای این موتور در تیونینگ نیز باعث شده هنوز هم بین علاقه‌مندان خودرو محبوب باشد.
🔹 Cummins 6BT 5.9L – قلب تپنده رم تراک (۱۹۸۹ تا ۲۰۰۷)
وقتی دوج در سال ۱۹۸۹ موتور کامینز ۶BT را روی پیکاپ رم نصب کرد، انقلابی در صنعت خودروهای کاری به وجود آمد.
این موتور شش سیلندر خطی ۵.۹ لیتری با توربوشارژ و تزریق مستقیم در زمان خود بی‌نظیر بود. نسخه‌های اولیه آن ۱۶۰ اسب‌بخار و ۴۰۰ پوند-فوت گشتاور تولید می‌کردند، اما در نسخه‌های بعدی، توان تا ۳۲۵ اسب‌بخار و ۶۱۰ پوند-فوت افزایش یافت.
ساختار مستحکم با بلوک چدنی، میل‌لنگ فولادی و پمپ سوخت قدرتمند Bosch P7100 باعث شده بود بسیاری از این موتورها تا بیش از ۸۰۰ هزار کیلومتر بدون نیاز به تعمیر اساسی کار کنند.
🔹 Ford-Navistar 7.3L Power Stroke – دیزل محبوب فورد (۱۹۹۴ تا ۲۰۰۳)
موتور ۷.۳ لیتری Power Stroke V8 فورد که توسط Navistar طراحی شد، یکی از ماندگارترین موتورهای تاریخ خودروهای سنگین آمریکایی است.
این موتور با سیستم تزریق هیدرولیکی HEUI و توربوشارژ Garrett توانست تا ۲۷۵ اسب‌بخار و ۵۲۵ پوند-فوت گشتاور تولید کند.
بلوک و سرسیلندر چدنی، شاتون و میل‌لنگ فولادی، و نبود سیستم EGR (که معمولاً عامل خرابی است) باعث شدند این موتور عمر مفیدی بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار مایل داشته باشد.
🔹 Toyota 12H-T – دیزل جاودان لندکروزر (۱۹۸۵ تا ۱۹۹۰)
تویوتا با موتورهای دیزلی خود به دوام و استحکام شهرت دارد و موتور ۱۲H-T نمونه‌ای بارز از این اعتبار است.
این موتور ۴ لیتری توربوشارژ خطی با بلوک و سرسیلندر چدنی و پمپ سوخت مکانیکی، مخصوص مدل لندکروزر HJ61 ساخته شد.
با قدرت ۱۳۴ اسب‌بخار و ۲۳۲ پوند-فوت گشتاور، توانست عملکرد بسیار بهتری نسبت به نسخه ۲H ارائه دهد و در عین حال عمر مفید آن تا بیش از ۴۰۰ هزار مایل (۶۴۰ هزار کیلومتر) تخمین زده می‌شود.
🔹 International Navistar DT466 – دیزل همه‌کاره (۱۹۷۱ تا ۲۰۱۶)
این موتور افسانه‌ای در طی بیش از چهار دهه در کامیون‌ها، اتوبوس‌ها و تراکتورها استفاده شد.
بلوک چدنی با طراحی عمیق، بوش‌های قابل‌تعویض و میل‌لنگ فولادی سخت‌کاری‌شده، از آن یک موتور تقریباً نابودنشدنی ساخته‌اند.
در نسل‌های جدیدتر، نسخه MaxxForce DT466E با حجم ۷.۶ لیتر، ۳۰۰ اسب‌بخار و ۸۶۰ پوند-فوت گشتاور تولید می‌کرد و حتی در مسابقات کشش و درگ تراکتور تا بیش از ۱۲۰۰ اسب‌بخار تقویت می‌شد.
🔹 Caterpillar C15 – سلطان کامیون‌های سنگین (۱۹۹۸ تا ۲۰۰۷)
موتور C15 کاترپیلار با حجم ۱۵.۲ لیتر، یکی از بادوام‌ترین موتورهای سنگین دنیا است که در کامیون‌ها، ماشین‌آلات عمرانی و کشتی‌ها به کار می‌رود.
این موتور با استفاده از شاتون و میل‌لنگ فولادی فورج‌شده و پیستون‌های مقاوم Monotherm می‌تواند بیش از ۱ میلیون مایل (۱.۶ میلیون کیلومتر) عمر کند.
در نسخه‌های مختلف بین ۳۷۵ تا ۶۲۵ اسب‌بخار و تا ۲۰۵۰ پوند-فوت گشتاور تولید می‌کند و حتی با تنظیم ECU می‌تواند به بیش از ۷۵۰ اسب‌بخار برسد.
🔹 Gardner 6LXB – دیزل جاودان بریتانیایی (۱۹۶۶ تا ۱۹۷۹)
موتور ۶LXB ساخت شرکت بریتانیایی گاردنر، یکی از ماندگارترین پیشرانه‌های تاریخ است.
این موتور ۱۰.۴۵ لیتری بدون توربو در زمان خود برای اتوبوس‌ها، کامیون‌ها و کشتی‌ها استفاده می‌شد و با توان ۱۲۷ تا ۱۸۰ اسب‌بخار و بازده حرارتی ۴۰٪، عملکردی مثال‌زدنی داشت.
هر واحد از این موتور به‌صورت دستی توسط یک مهندس ساخته می‌شد و به‌دلیل طراحی فوق‌العاده مقاوم، بسیاری از آن‌ها هنوز هم پس از دهه‌ها کار می‌کنند.
جمع‌بندی
موتورهای دیزلی شاید هیجان رانندگی موتورهای بنزینی را نداشته باشند، اما وقتی صحبت از دوام، قدرت و اعتمادپذیری باشد، بی‌رقیب هستند.
از مرسدس OM617 تا کامینز ۶BT و تویوتا ۱۲H-T، این موتورها ثابت کرده‌اند که با نگهداری مناسب، می‌توانند میلیون‌ها کیلومتر بدون توقف کار کنند — یادگاری از دورانی که خودروها برای ماندگاری ساخته می‌شدند، نه فقط برای فروش.
