کشنده مرسدس بنز اکتروس Black Edition / ملاقات با ستاره کهکشانیها
فهرست مطالب:
مجله ماشین – نوشته: عماد احمدیوسفی / در میان انبوهی از محصولات برتر تجاری مرسدس بنز یک کشنده است که جایگاه خاصی در میان علاقهمندان به این برند دارد. آکتروس Black Edition 1861 چه از لحاظ فنی و چه از دید طراحی ظاهری، به عنوان نماد کامیونهای مرسدس بنز شناخته میشود. با کمک و تلاش دوست عزیزمان آقای «محمد مهدی براری» فرصتی فراهم شد تا در یک روز گرم تابستان با یک دستگاه کشنده آکتروس بلک ادیشن ملاقاتی داشته باشیم.
نام کامیون با نام گوتلیب دایملر گره خورده است و نه تنها آغاز تولید کامیون بلکه سیر تکامل آن را نیز میتوان در مجموعه ای به نام دایملر بنز جستجو کرد.
تاریخچه کشنده مرسدس بنز اکتروس
در پاییز ۱۸۹۶ یک وسیله نقلیه شبیه به گاری کشیده مجهز به پیشرانه ۲ سیلندر با حداکثر ظرفیت ۵/۱ تن از سوی شرکت دایملر DMG معرفی شد. ابتدا این کامیون یا واگن باری، با پیشرانه عقب ساخته میشد ولی در ادامه پیشرانه به زیر صندلی راننده منتقل و در آخر روی محور جلو نصب شد.
از سویی یکسال قبل «کارل بنز» توانسته بود تحولی در حمل و نقل عمومی بوجود بیاورد. ساخت اولین اتوبوس جهان توسط بنز با ظرفیت ۸ نفر نوید رقابت سختی را بین این دو تولید کننده آلمانی میداد. اما وی رویکردی متفاوت در پیش گرفت و به سمت ساخت و تولید کامیونهای سبک رفت.
خودروهایی با ظرفیت ۳۰۰ کیلوگرم و پیشرانههایی با حداکثر خروجی ۳ اسببخار که یکسال بعد با افزاش حجم به ۲۶۵۰ سیسی و خروجی ۵ اسببخار ظرفیت این خودروها نیز به ۴۰۰ کیلوگرم افزایش یافت. تلاش دو تولید کننده برای به چالش کشیدن یکدیگر وارد مرحله تازهای شد. در سال ۱۸۹۷ دایملر اولین کامیون سبک خود را معرفی کرد و این در حالی بود که در سوی مقابل بنز خودروهای سنگین خود را به پیشرانههای ۱۴ اسببخاری مجهز و ظرفیت آنها را به ۵ تن افزایش داده بود.
هفت سال پس از مرگ «گوتلیب دایملر» در سال ۱۹۰۷ محصولی جدیدی از سوی شرکت دایملر موتورن گزل شافت با پیشرانه ۲۸ اسببخاری معرفی شد که رقیب قدری برای کامیونهای ۲۸ اسببخاری بنز محسوب میشدند.
در سالهای بعد توجه ارتش آلمان به خودروهای تجاری موجب شد هر دو شرکت از منابع مالی دولت استفاده برده و پیشرفتهای زیادی را برای خود رقم بزنند. به این ترتیب هم این دو سازنده قادر به توسعه کامیونهای قویتر و با اطمینانتر بودند و هم دسترسی به این خودروها را در هر زمانی برای ارتش امکان پذیر میساخت.
در سال ۱۹۱۱ شرکت بنز با خرید Suddeutsche Automobilfabrik به شرکت Benz-Werke تغییر نام داد. با آغاز جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۴ کامیونهای ۵ تن بنز به لطف پیشرانههای قویتر اقتدار بیشتری به نسبت کامیونهای دایملر از خود نشان میدادند.
پیشرانههای ساخت بنز قادر به تولید ۲۸ تا ۴۰ اسببخار توان و پیشرانههای رقیب یعنی دایملر تنها قادر به تولید ۲۲ تا ۳۸ اسببخار بودند. در آغاز جنگ اول جهانی این کامیونهای جدید بنز بودند که قدرت نمایی میکردند.
تولید کامیونهای ۶ تن بنز با پیشرانههای ۵۰ اسببخاری و مجهز به چرخهای فولادی و محور عقب با لاستیکهای دو تایی، نشانی از برتری این سازنده نسبت به رقیب هموطنش بود.
پس از پایان جنگ در سال ۱۹۱۸ این دو شرکت همچنان روی ساخت کامیونهای نظامی متمرکز بودند. در سال ۱۹۲۲ باز هم دنیا شاهد ابداع دیگری از بنز بود که یک کامیون را مجهز به چرخ پنجم (صفحه ریش) جهت اتصال به یک تریلر (گاری با کاربریهای مختلف) معرفی کرد.
یکسال بعد بنز مدل جدیدی با نام OB با پیشرانههای ۸/۸ لیتری و توان ۵۰ اسببخار در کلاس ۵ تن معرفی کرد. در همین راستا دایملر نیز که نمیخواست بیشتر از این هزینههای رقابتش با بنز بالا برود سیستم تزریق سوخت جدیدی (تزریق سوخت با هوای فشرده) را معرفی کرد که سالیان بعد مورد استفاده سازندگان مختلفی قرار گرفت.
سرانجام این رقابت سخت و تاریخی در سال ۱۹۲۶ با ادغام این دو سازنده و شکل گیری Daimler- Benz AG برای همیشه به تاریخ پیوست.
اولین کامیون تولید شده توسط شرکت جدید در سال ۱۹۲۷ در نمایشگاه بینالمللی کامیون و خودروهای ویژه کلن به نمایش در آمد.
مدل L1 مجهز به یک پیشرانه بنزینی ۷/۳ لیتر و تولید ۴۵ اسببخار تا ۳۵۰۰ کیلوگرم ظرفیت، مدل L5 مجهز به پیشرانه بنزینی ۱/۸ لیتری و توان ۷۰ اسببخار تا مجموع ۵۰۰۰ کیلوگرم و مدلهای N1 و N2 نیز برای بخش سبک از جمله محصولات جدید دایملر بنز بودند.
برجستهترین محصول این شرکت پیشرانه دیزلی ۶ سیلندر با نام OM5 بود که روی کامیونهای مدل N56 نصب شد که قادر به تولید ۹۵ اسببخار توان و ارائه حداکثر ظرفیت ۵/۸ تن بود.
با استفاده از شاسی و پیشرانه N56 اولین اتوبوس دیزلی جهان نیز از سوی بنز معرفی شد و در همین سال مرسدس بنز پیشرانههای بنزینی ۶ سیلندر خود را به ۱۱۰ اسببخار توان افزایش داد.
سال ۱۹۳۲ و در اوج رکود بزرگ اقتصادی، دایملر بنز پیشرانه جدیدی به نام OM59 را تولید کرد که روی محصول جدید خود Lo2000 با توان ۵۵ اسببخار و حداکثر ظرفیت ۲ تن مورد استفاده قرار گرفت. همچنین مدل سنگین L5000 در کلاس ۵ تن با دو پیشرانه بنزینی و دیزلی روانه بازار شد.
پس از بحرانهای ناشی از جنگ دوم جهانی و زمانی که اقتصاد آلمان دوباره روی پای خود ایستاد درخواست کامیون در عرض ۵ سال سه برابر شده بود و این فرصتی برای دایملر بنز بود تا کامیونهای خود را از هر جهت توسعه داده و نتیجه آن معرفی کامیونهای قدرتمند سه محور L8500، L6500 و L10000 در سال ۱۹۳۵ شد.
موتور ۶ سیلندر دیزلی این کامیونها دارای ۵/۱۲ لیتر حجم و توان فوق العاده ۱۵۰ اسببخار با کابینی آیرودینامیک و شیشههای جلوی یک تکه روانه بازار شد. در بخش کامیونهای سبک نیز دو مدل L1100 و L2000 از سوی دایملر بنز معرفی شد.
در سال ۱۹۳۸ شرکت دایملر بنز با توجه به محدودیتهای قانونی که از سوی ارتش اعمال شد به اجبار بسیاری از واحدهای تولیدی خود را به ارتش اختصاص داده و کارخانه اشتوتگارت نیز تنها به ساخت ۳ گونه کامیون ۳، ۵/۴ و ۵ تن اختصاص یافت.
معرفی مدل L701 در سال ۱۹۴۵ آغاز گر دوران طلایی دیگری برای دایملر بنز بود. این مدل در سال ۱۹۴۹ با مدل ۳۲۵۰ جایگزین شد.
اتفاق مهم دیگر تاریخ دایملر بنز در سال ۱۹۵۱ با برنامه ریزیهای دقیق و با تلاش «آلبرت فردریش» مدیر طراحی بنز جهت ارائه قدرتمندترین وسیله نقلیه کشاورزی با نام یونیماگ بوقوع پیوست که در دهههای بعد موفقیتهایی فراتر از تصور دایملر بنز برای سازنده اش به ارمغان آورد.
کامیونی که نمونه اولیهاش در سال ۱۹۴۷ تولید شده و تا امروز بارها از سوی نشریات معتبر عنوان برترین خودرو آفرود دنیا را کسب کرده است.
در سالهای ابتدایی دهه ۵۰ میلادی این مدلهای L5000، L6600 و L5500 بودند که با موتورهای ۸/۱۰ لیتری ۱۴۵ اسببخاری خود در بازار جولان میدادند اما از سال ۱۹۵۵ دایملر بنز تصمیم به تغییر نامگذاری محصولاتش گرفت و مدل L6600 به L315 تغییر نام یافت.
مدلهای دیگر نیز به ترتیب به L325، L326 و L329 تغییر نام یافتند. برجستهترین مدل دایملر بنز L326 بود که با پیشرانه ۲۰۰ اسببخاری خود قویترین کامیون آن زمان محسوب میشد.
دهه ۶۰ برای دایملر بنز با معرفی موتورهای V8 و V10 سری ۴۰۰ دنبال شد. از برجستگیهای این دهه میتوان به معرفی سری موفق LP و مدل ۱۶۳۲ مجهز به پیشرانه OM 403 به قدرت ۳۲۰ اسببخار اشاره کرد. در سال ۱۹۷۳ نسل جدید کامیونهای دایملر بنز با کابینهای جدید به نام NG و با بهره گیری از نسل جدید موتورهای سری۴۰۰ معرفی شدند.
اواخر دهه هفتاد این پیشرانهها با افزایش حجم به ۶/۱۴ لیتر به حداکثر توان ۳۷۲ اسببخار دست یافتند. از نکات برجسته کامیونهای جدید بهره گیری از جعبه دندههای ۱۶ سرعته بود. در کنار توسعه موتورهای V شکل، دایملر بنز تکنولوژیهای جدیدی را نیز در این دهه ارائه کرد که از آن جمله میتوان به مبدل گشتاور کلاچ WSK، سیستم ترمز ضد قفل ABS، کنترل الکترونیکی سوخت EDC و سیستم تعویض دنده الکترونیکی EPS اشاره کرد.
سری NG در سالهای ۱۹۸۰ و ۱۹۸۵ مورد بازنگری و بهینه سازی قرار گرفت. قویترین گونه سری NG80 دارای ۵۰۰ اسببخار توان خروجی بود.
سری NG سرانجام در سال ۱۹۸۸ جای خود را به سری SK واگذار کرد تا دوران تازه ای برای این سازنده رقم بخورد. اوج تکامل موتورهای سری ۴۰۰ در کامیونهای SK شکل گرفت که توانست عنوان کامیون سال ۱۹۹۰ را نیز برای دایملر بنز به ارمغان بیاورد.
هر چند کشنده SK1853 روزهای خوشی را در جادههای اروپا میگذراند اما سال ۱۹۹۵ زمان یک تغییر کلی در طراحی و معرفی پیشرانههای جدید از سوی بنز بود.
معرفی کشنده جدیدی به نام آکتروس در سال ۱۹۹۶ تجلی تمام تغییراتی بود که طراحان و مهندسان بنز در سر داشتند. پیشرانههای سری ۵۰۰ آکتروس با ۵۷۱ اسببخار توان و ۲۷۰۰ نیوتن متر گشتاور در کنار جعبه دندههای جدید و کابینی بسیار راحت جای هیچ حرف و حدیثی باقی نمیگذاشت.
ادغام با کرایسلر و شکل گیری دایملر کرایسلر AG در سال ۱۹۹۸ چندان تأثیری بر روند تولید محصولات تجاری بنز نگذاشت، ادغامی که در سال ۲۰۰۷ خیلی زود به پایان خود رسید.
کامیونهای آتگو و آکسور از دیگر محصولات نسل جدید بنز محسوب میشوند. نسل دوم آکتروس در سال ۲۰۰۳ و نسل سوم آن نیز در سال ۲۰۰۸ معرفی شدند و هر سه نسل آن توانستند عنوان کامیون سال را از آن خود کنند. برترین تکنولوژی دهه اخیر را نیز بنز با معرفی BlueTech از آن خود کرد. در این مدت کانسپتهای آکتروس TrustEdition، SpaceMax و Cruiser نیز جهت نشان دادن توان فنی و طراحی خود از سوی بنز به نمایش در آمدند.
پیدایش کشنده مرسدس بنز اکتروس Black Edition
اما اتفاق مهمی که در طول سالهای گذشته و عرضه ۴ نسل آکتروس صورت گرفت، معرفی نسخه ویژه ای از آکتروس بهنام Black Edition در سال ۲۰۰۵ بر پایه کشنده آکتروس MP2 از سوی بنز بود.
شاید در دنیای خودرو یک مرسدس SLR خودرویی خاص و برجسته باشد اما کشنده Black Edition یک گونه نادرتر و با ارزشتر به شمار میآید. در سال ۲۰۰۶ از مجموع ۶۰ هزار دستگاه تولیدی آکتروس تنها ۲۵۰ دستگاه آن نسخه بلک ادیشن بوده که صد دستگاه آن فقط برای خود آلمان و مابقی برای کل اتحادیه اروپا ساخته شد.
هنگام برخورد با کشنده بلک ادیشن ناخودآگاه تصویر یک مرسدس بنز W113 از ذهن گذر میکند که عمده دلیل آن طرح خاص جلو پنجره آن است.
بدون شک در میان تمام مدلهای تولیدی بنز در این ۱۵ سال کشنده بلک ادیشن بیشترین تأثیر را بر علاقهمندان به کامیونهای بنز داشته و این به اصالت طراحی بلک ادیشن بر میگردد.
استفاده معقول از کروم در قسمتهای مختلف بدنه موجب زیبایی دو چندان این کشنده شده، آینههای بغل نیز بر خلاف آکتروس MP2 از طرح زیبایی برخوردار است. وقتی نگاه خود را از سپر آغاز و با عبور از جلو پنجره به سقف کابین مگا اسپیس و لایت بار نصب شده روی آن خاتمه میدهیم، ابهت و صلابت خاصی را میبینیم که حس اعتماد به نفس قوی را برای راننده خود در جادهها به وجود میآورد. البته نباید از تأثیر رنگ سیاه کابین بر ایجاد این احساس بگذریم.
کابین کشنده مرسدس بنز اکتروس Black Edition
ورود به کابین بلک ادیشن توسط ۴ پله روی هم صورت میگیرد و فضای تیره کابین شما را همچنان در همان احساس اول نگه میدارد. کیفیت بالای مواد بهکار رفته در قسمتهای مختلف کابین قابل تحسین است.
کابین فاقد تونل روی موتور بوده و جابجایی درون کابین براحتی صورت میپذیرد.
از تجهزات داخل کابین مگا اسپیس این کشنده میتوان به مایکروویو، قهوه جوش، سان روف برقی، کنترل خودکار دمای کابین، صندلی چرمی، غریبل فرمان چرم، گرمکن صندلی و پخش DVD اشاره کرد.
هنگام قرار گرفتن پشت فرمان چرمی بلک ادیشن در کنار تسلط مناسب بر محیط اطراف میتوانید از ارگونومی فوق العاده آن نیز لذت ببرید.
مشخصات فنی کشنده مرسدس بنز اکتروس Black Edition
مرسدس بنز برای این کشنده از پیشرانههای نسل دوم سری ۵۰۰ و مدل OM 502LA استفاده کرده که این پیشرانه V8 توربودیزل دارای ۶۱۱ اسببخار توان خروجی و ۲۸۰۰ نیوتن متر گشتاور در ۱۰۸۰ دور در دقیقه است. این پیشرانه خورجینی که بر پایه تکنولوژی بلوتک ۴ ساخته شده با مجهز بودن به ۲ توربوشارژر قوی، اصالت خود را در بخش پیشرانه نیز حفظ کرده است.
محدوده اقتصادی این پیشرانه از ۱۵۰۰ شروع و به ۱۸۰۰ دور در دقیقه ختم میشود. این کشنده که در کلاس ۴۴ تن قرار دارد با بار کامل حداکثر به سرعت ۹۰ کیلومتر در ساعت دست مییابد، ضمن اینکه در مدلهای ویژه خود آلمان سرعت این کشنده روی ۸۰ کیلومتر محدود شده است.
با اینکه باتریها به جهت نصب مخزن ادبلو به انتهای شاسی منتقل شدهاند اما مخزن ادبلو در این کشنده از کنار شاسی برداشته شده و بجای آن یک مخزن سوخت آلومینیمی تعبیه شده تا حجم مخازن سوخت این کشنده به بالای ۱۱۰۰ لیتر برسد.
عرضه کشنده آکتروس بلک ادیشن را باید نمایشی عملی از شعار همیشگی بنز یا بهترین یا هیچکدام دانست.
مشخصات کشنده مرسدس بنز اکتروس Black Edition
تیپ: کشنده نیمه سنگین ۲×۴
مدل پیشرانه: OM 502 LA
تعداد و آرایش سیلندر: V8
حجم پیشرانه (لیتر): ۹/۱۵
حداکثر توان خروجی (اسببخار / دور در دقیقه): ۶۱۱ / ۱۸۰۰
حداکثر گشتاور (نیوتنمتر / دور در دقیقه): ۲۸۰۰ / ۱۰۸۰
وزن (کیلوگرم): ۸۱۲۰
مدل کابین: MegaSpace
طول/ عرض/ ارتفاع (میلیمتر): ۵۸۱۵/ ۲۵۰۰/ ۳۷۶۵
شتاب صفر تا ۵۰ کیلومتر (ثانیه):: ۶/۹
شتاب صفر تا ۸۰ کیلومتر (ثانیه): ۸/۱۷
اندازه لاستیک (ساخت کنتیننتال): ۵/۲۲R55/385
میانگین مصرف سوخت در صد کیلومتر (لیتر): ۳۳
قیمت نمونه صفر کیلومتر (یورو): ۲۰۰ هزار